۳ گام اصلی برای تسلط یافتن بر مطالب علمی جدید
با افزایش سن در افراد یاد گیری علوم و موضوعات جدید، پیچیده تر و کسل کننده شده و به زمان بیشتری هم نیاز خواهد داشت. به همین دلیل کودکان نابغه ای که می توانند به پنج زبان صحبت کنند همیشه ما را شگفت زده می کنند، چون فکر می کنیم این توانایی ها از عهده ی ما خارج است. اما تسلط یافتن بر موضوعات جدید، چه در زمانی که هنوز در حال تحصیل هستید و چه زمانی که فارغ التحصیل شده اید نباید تا این اندازه سخت و دشوار به نظر برسد.
ریچارد فِینمَن، فیزیکدان برنده ی جایزه ی نوبل در این رابطه توصیه هایی دارد. او راهکاری سه مرحله ای را برای یادگیری پیشنهاد می کند. این راهکار نه تنها به شما کمک می کند تا موضوعات جدید را سریع تر بیاموزید، بلکه می تواند عمق یادگیری شما را نیز افزایش دهد.
همانطور که شِین پاریش در مجله ی Medium توضیح می دهد، ریچارد فِینمَن با ارائه ی یک مثال تفاوت بین “دانستن و آگاهی از یک موضوع” را با “دانستن نام آن” بیان کرده است.
این دو مفهوم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ فِینمن در یک مصاحبه این تفاوت را توضیح داده است: شخصی می تواند یک پرنده ی سینه طلایی را به شما نشان دهد و بگوید که این پرنده یک توکا با گردن قهوه ای است. ممکن است آن فرد به شما بگوید که این پرنده در زبان آلمانی halzenfugel و در زبان چینی چونگ لینگ نامیده می شود.
ممکن است شما تمامی این نام ها را به خاطر بسپارید، اما هنوز هم چیزی در مورد این پرنده نمی دانید – برای مثال شما از محل زندگی و مهاجرت این پرنده و صدای آن آگاه نیستید.
این مثال در توضیحات فِینمن بسیار ساده است اما می توان آن را به موضوعات پیچیده نیز تعمیم داد.
برای مثال رسانایی الکتریکی آب را در نظر بگیرید – این موضوع یکی از مسائل اساسی برای درک دنیایی است که در اطراف ما وجود دارد، اما پس از ۲۰۰ سال کاوش و تحقیق، دانشمندان تنها به تازگی کشف کرده اند که این اتفاق دقیقا چگونه رخ می دهد.
داشتن درکی عمیق از یک موضوع برای یادگیری آن ضروری است، حتی اگر شما بخواهید فقط یک امتحان را بگذرانید؛ زیرا شما هیچ وقت نمی دانید که قرار است سوال های این امتحان از کدام جنبه ی این مطلب پرسیده شوند.
بنابراین بهتر است با توجه به تکنیک فِینمن از یک نابغه “یاد بگیرید که چگونه یاد بگیرید”.
گام اول: موضوع مد نظر خود را به یک کودک آموزش دهید
قبل از هر چیز یک دفتر یادداشت بردارید، موضوعی را که در حال یادگیری آن هستید در بالای صفحه بنویسید و آن را از ابتدا تا انتها برای خودتان توضیح دهید، طوری که انگار می خواهید آن را به یک کودک آموزش دهید.
اگر اولین پاسخی که پس از خواندن این جملات به ذهنتان می رسد آن است که:” من مکانیک کوانتوم را چگونه به یک کودک توضیح بدهم؟” به یاد داشته باشید که سایت xkcd توانسته است نحوه ی ساخت موشک را تنها با استفاده از ۱۰۰۰ کلمه ی متداول در زبان انگلیسی توضیح دهد.
کلید اصلی همین است – هنگامی که شما توضیحات خود را برای یک کودک هشت ساله می نویسید، نمی توانید پشت کلمات و اصطلاحات پیچیده ای که حتی مفهوم آن ها را نمی دانید پنهان شوید.
پاریش می گوید:” هنگامی که شما موضوعی را از ابتدا تا انتها به زبان ساده توضیح می دهید به طوری که یک کودک هم می تواند آن را بفهمد، در واقع خود را وادار می کنید که مفهوم و موضوع مورد نظر را با عمق بیشتری درک کنید و روابط و ارتباطات بین مفاهیم را برای خود ساده تر کنید.”
” اگر شما تلاش کنید قطعا می توانید درکی شفاف تر از مسائلی پیدا کنید که پیش تر به خوبی متوجه آن نشده بودید.”
گام دوم: اشکالات خود را مرور کنید
اکنون که اشکالات خود را در مورد موضوعی که علاقه مند به یادگیری آن هستید متوجه شده اید، می توانید مطالعه ی بیشتری روی این اشکالات داشته باشید، پاسخ های آن را پیدا کرده و سپس گام نخست را در مورد آن تکرار کنید. آن قدر این روند را ادامه دهید تا دیگر هیچ اشکالی نداشته باشید.
گام سوم: مطالب را سازماندهی و ساده سازی کنید
تا اینجا احتمالا توضیحات خوبی در مورد موضوع مد نظرتان را جمع آوری کرده اید، و این توضیحات به اندازه ی کافی جامع و ساده است که حتی یک کودک می تواند آن را بفهمد.
سعی کنید این توضیحات را باز هم ساده تر کنید و آن را با صدای بلند برای خود بخوانید – این کار به شما کمک خواهد کرد که جملات ضعیف و بخش هایی که قانع کننده نیستند را تشخیص دهید.
گام چهارم (اختیاری): سعی کنید مطالب جمع آوری شده را به یک فرد دیگر آموزش دهید
شما می توانید یک کودک هشت ساله را انتخاب کرده و این مطالب را به او توضیح دهید، اما اگر برای توضیح دادن به یک کودک نمی توانید توجه و تمرکز او را به مدت طولانی به خود جلب کنید، از یک دوست کمک بخواهید و این مطالب را به او آموزش دهید.
اگر در حین توضیح دادن با مشکل مواجه می شوید و نمی توانید آن را توضیح دهید، قطعا یک اشکال دیگر وجود دارد.
این تمام توضیحاتی بود که فِینمن در رابطه با یادگیری مطالب جدید بیان کرده بود.
باید توجه کنید که این پیشنهاد، یک راه حل سریع و تضمین شده نیست (زیرا چنین راهکاری اصلا وجود ندارد!). در هر صورت شما برای یادگیری باید مطالعه کنید اما اگر بتوانید این کار را به درستی انجام دهید، تضمین می کنید که درکی عمیق از مطلب مورد نظر به دست آورید و بلافاصله پس از ترک سالن امتحان این مطالب را فراموش نخواهید کرد.
معاون اجرايي هنرستان کاوه و بزرگسالان راه دور دانش طلب شهرستان بويين مياندشت
